Twee jaar stroomlijnen kwaliteitsregistraties: de resultaten

​Meer grip, minder lasten. Vanuit deze ambitie startten wij in 2020, in opdracht van de NVZ en NFU, met een programma voor het stroomlijnen en vereenvoudigen van kwaliteitsregistraties. De afgelopen twee jaar hebben wij u steeds via losse nieuwsberichten geïnformeerd over de vorderingen in dit programma. In dit bericht zetten we de resultaten op een rij.

Om de datastromen van kwaliteitsregistraties te stroomlijnen en vereenvoudigen is een goede infrastructuur van cruciaal belang. In 2020 ontwikkelden wij daarom de Datahub: een toekomstgerichte techniek voor het ontvangen, verwerken, valideren, distribueren en terugkoppelen van data. Stef Meihuizen, manager Dataverzameling bij DHD, vertelt: ‘Door in het eerste jaar van het programma zowel kapitaal als kennis te investeren in de technische infrastructuur, kunnen we kwaliteitsregistraties nu via een gestructureerd proces aansluiten op de Datahub. We ontwikkelen en gebruiken zoveel mogelijk generieke bouwstenen en passen waar nodig ook maatwerk toe. Efficiënt én flexibel.’

De cataractregistratie van het Nederlands Oogheelkundig Gezelschap (NOG) werd eind 2020 als eerste registratie aangesloten op de Datahub. Inmiddels staat de teller op zes en zijn we gestart met de zevende registratie:

1. Cataract (NOG)
2. Multipel Myeloom (OZON)
3. CVA-ketenzorg (RSS)
4. Platform Uitkomstregistraties Borstkanker (ONZH)
5. DQRA (SKR)
6. Revalidatie Impact Scores (Stichting Revalidatie Impact)
7. Oorchirurgie (NVKNO)

Ook lopen er momenteel gesprekken met verschillende registraties die interesse hebben om aan te sluiten op de Datahub. We kijken bovendien of we andere dataverzamelingen die bij DHD zijn ondergebracht op de Datahub kunnen aansluiten, net zoals in 2021 is gebeurd voor de verzameling van inkooptarieven van medische hulpmiddelen (voor de NFU).

Voor elke aangesloten registratie is een eenduidige data dictionary beschikbaar die de gebruiker inzicht geeft in de aanleverspecificaties. Bestanden kunnen via het gebruikersportaal van de Datahub worden aangeleverd. Deze plek is speciaal ontwikkeld voor het bieden van grip, overzicht en inzicht. Gebruikers krijgen bijvoorbeeld direct terugkoppeling op de aangeleverde bestanden met behulp van statusupdates en verwerkingsverslagen.

De kwaliteitsregistratie DQRA (reumatoïde artritis) bestaat voor een deel uit data die ziekenhuizen aanleveren aan de Landelijke Basisregistratie Ziekenhuiszorg (LBZ). Alle ziekenhuizen die zijn aangesloten bij de NVZ of NFU leveren deze gegevens al standaard aan DHD en hoeven dit dus niet nogmaals te doen. De gegevens die aan de Datahub worden geleverd, waaronder DAS28-scores (uitkomsten van ziekteactiviteitsmetingen), worden aan de LBZ-data gekoppeld.

Bij de ontwikkeling van de Datahub is geanticipeerd op de langetermijnvisie voor de standaardisatie van zorginformatie: kwaliteitsdata worden gestandaardiseerd aan de bron vastgelegd en automatisch – als zorginformatiebouwstenen (zibs) – uit het epd gehaald. Voor de cataractregistratie is deze methode inmiddels succesvol in de praktijk gebracht door een samenwerking tussen de afdeling Oogheelkunde van het Radboudumc, het programma Registratie aan de bron, registratiehouder NOG en DHD. Artikel Registratie aan de bron »

Een effectmeting toont aan dat de registratielast van de afdeling Oogheelkunde van het Radboudumc met 80% is verlaagd. Waar zorgverleners eerst gemiddeld 2 minuten en 40 seconden per patiënt kwijt waren aan het overtypen van zorginformatie uit het epd, is de hoeveelheid handmatig werk inmiddels teruggebracht naar gemiddeld 32 seconden per patiënt. Dit komt neer op 80% minder registratielast. Artikel Registratie aan de bron »

Voor de hierboven beschreven rechtstreekse aanlevering van de cataractdata uit het epd is een koppeling met FHIR gemaakt. FHIR is een HL7-uitwisselingsstandaard en is een van de manieren om bestanden automatisch aan te leveren. Artikel over FHIR »

Ziekenhuizen kunnen hun data ook (semi-)automatisch aanleveren via xml-bestanden. Meerdere ziekenhuizen doen dit al voor de cataractregistratie. De NVKNO heeft ervoor gekozen om de kwaliteitsregistratie voor Oorchirurgie volledig via xml te laten verlopen. Omdat automatische aanlevering (vaak) ook aanpassingen in het epd vereist, zijn wij hierover het afgelopen jaar meerdere keren met de epd-leveranciers in gesprek gegaan. We ondersteunen registraties en ziekenhuizen bij deze gesprekken.

Het aansluiten van kwaliteitsregistraties kent ook een juridisch aspect: het opstellen van de overeenkomsten rondom dataverwerking, het gebruik van de data en andere aspecten van de dienstverlening. De afgelopen twee jaar hebben wij de overeenkomsten steeds verder gestandaardiseerd en in heldere taal geformuleerd. Door meer uniformiteit en transparantie neemt de grip van ziekenhuizen op hun data toe. Het standaardiseren van de contracten is een van de landelijke ontwikkelingen rond de governance van kwaliteitsregistraties. Zie hiervoor ook de verwijzing onderaan dit artikel.

Alle registraties kiezen ervoor hun data terug te koppelen in een online dashboard of rapport met spiegelinformatie. Met deze tools kan de medisch specialist zijn eigen data vergelijken en gericht inzichten opdoen voor het verbeteren van de kwaliteit van zorg. Reumatologen gaan hierbij nog een stap verder; zij gebruiken het DQRA-dashboard jaarlijks om in vertrouwelijke sfeer hun uitkomsten met elkaar te delen en gerichte acties te formuleren.

In 2020 zijn zowel de stuurgroep Datahub (voorheen: strategische adviesgroep) en klankbordgroep Kwaliteit opgericht. Beide groepen, bestaande uit vertegenwoordigers van de ziekenhuizen, voorzien ons van waardevolle input en geven richting aan de invulling van de diverse programmaonderdelen. Samen met de klankbordgroep Kwaliteit is bijvoorbeeld een set met criteria opgesteld voor grip en transparantie. Dit document zal in 2022 worden aangeboden aan de Datagovernance Commissie (DGC). De stuurgroep is in 2020 en 2021 vijf keer bijeengekomen, de klankbordgroep acht keer.

De Datahub brengt de ziekenhuizen nu en in de toekomst praktische voordelen en meer grip op hun data. Dit wordt alleen maar versterkt wanneer de principes van Registratie aan de bron verder worden geïntegreerd. Wilt u weten wat wij specifiek voor uw ziekenhuis, afdeling/specialisme of kwaliteitsregistratie kunnen betekenen? Of heeft u andere vragen? Neem contact met ons op via 030 799 61 65 of info@dhd.nl.

Eind 2020 is DHD aangesloten bij de Samenwerkende Data Verwerkers (SDV). In dit verband werken dataverwerkers MRDM, Deutsche Telekom Healthcare, IVZ, Klinische Informatiekunde Amsterdam UMC, SDB Groep en DHD samen om oplossingen op het gebied van dataverzameling en -verwerking te versnellen. In dit artikel leest u meer over de SDV en gaan we dieper in op het SDV-voorstel dat aansluit bij de landelijke ontwikkelingen rondom de datagovernance van kwaliteitsregistraties. Wat deze ontwikkelingen betekenen voor het DHD-programmaplan in 2022, leest u in dit artikel.