Jaarbeeld 2022
Samenwerking op datagebied vormt de sleutel tot minder registratielast, efficiënte processen en waardevolle zorg- en stuurinformatie. Als schakel tussen de medisch-specialistische zorginstellingen en hun professionals zorgt DHD ervoor dat die samenwerking gestroomlijnd plaatsvindt. In onderstaand jaarbeeld ziet u welke stappen we in 2022 met elkaar hebben gezet.
Minder registratielast & meer hergebruik door slim registreren
De Diagnosethesaurus en Verrichtingenthesaurus bieden onwijs veel mogelijkheden voor hergebruik van data zonder extra registratielast, bijvoorbeeld door koppelingen met terminologie/codestelsels aan te brengen en bijbehorende termen automatisch af te leiden. De implementatie van de Verrichtingenthesaurus liep in 2022 gestaag door, tot een totaal van 12 ziekenhuizen aan het eind van het jaar. Verschillende ziekenhuizen hebben aangekondigd ook te gaan implementeren.
Eerste patiëntvriendelijke termen aan thesauri toegevoegd
De Diagnose- en Verrichtingenthesaurus bevatten sinds december 255 patiëntvriendelijke termen uit SNOMED. Bij het vastleggen van diagnosen en verrichtingen worden deze termen automatisch afgeleid. De patiëntvriendelijke termen kunnen worden overgenomen in patiëntenportalen en persoonlijke gezondheidsomgevingen (PGO’s), zodat de patiënt informatie in begrijpelijke taal te zien krijgt.
De koppeling van de patiëntvriendelijke termen aan SNOMED wordt gedaan door Nictiz. Afhankelijk van de voortgang binnen Nictiz voegen wij nieuwe termen toe aan de thesauri.
4 nieuwe ziekenhuizen over op Verrichtingenthesaurus
Steeds meer ziekenhuizen maken gebruik van de Verrichtingenthesaurus voor de vastlegging van verrichtingen in het epd. Eind 2022 maakten vier ziekenhuizen de overstap. De belangrijkste redenen? Standaardisatie, inhoudelijke vastlegging door de arts en actuele termen.
Roel Rinkens, applicatiebeheerder bij St. Jans Gasthuis: 'Onze motivatie in één woord: Standaardisatie! En iets uitgebreider: Je wilt niet elke brontabel zelf gaan onderhouden. Bovenal zijn de data makkelijker te doorzoeken, registreren en uit te wisselen.’
Registratielast Heelkunde omlaag door automatische afleiding
In december is de vernieuwde lijst met Conciliumcodes voor Heelkunde (versie 2023) toegevoegd aan de Verrichtingenthesaurus. Doordat de Conciliumcodes zijn gekoppeld aan de bijbehorende verrichtingen, hoeven ze niet meer handmatig te worden vastgelegd. Deze automatische afleiding brengt de registratielast omlaag. Conciliumcodes worden gebruikt voor onder andere portfoliovulling van artsen in opleiding tot specialist (aios) en opleidingsvisitaties.
Compleet en up-to-date vastleggen
Gedurende 2022 zijn ruim 8.000 concepten in de Diagnosethesaurus (DT) en Verrichtingenthesaurus (VT) aangepast: 4.139 in de DT en 3.917 in de VT. Deze wijzigingen komen voort uit onder meer verzoeken van gebruikers, projecten in samenwerking met wetenschappelijke verenigingen en nieuwe/gewijzigde SNOMED-koppelingen.
Lees meer over de uitlevering van: december, oktober, augustus, juni, april, februari
Succesvolle bijeenkomst 'Zeldzame aandoeningen zichtbaar in data'
Door data gestructureerd vast te leggen met de Diagnosethesaurus en aan te leveren aan de Landelijke Basisregistratie Ziekenhuiszorg (LBZ) ontstaat een schat aan informatie over patiënten met een zeldzame aandoening. Op 7 juni 2022 wisselden 70 artsen, onderzoekers en andere deelnemers hierover kennis en ideeën uit in het UMC Utrecht. Ook blikten ze alvast vooruit naar de ORPHA-viewer
Datahub kwaliteitsregistraties actief in gebruik
Wist u dat er 6 kwaliteitsregistraties zijn aangesloten op de Datahub? Voor deze registraties vonden in 2022 periodieke data-aanleveringen plaats op basis van de afgesproken aanleverspecificaties. De data dictionary's waarin deze specificaties zijn vastgelegd, kunnen altijd worden uitgebreid, zoals Stichting Revalidatie Impact in 2022 heeft gedaan. Ook werkten wij afgelopen jaar aan de aansluiting van 2 nieuwe kwaliteitsregistraties, de Dutch Otological Quality Registry (DOQ) en de Landelijke Traumaregistratie (LTR).
Ontwikkeling dataplatform Landelijke Traumaregistratie (LTR)
In opdracht van het Landelijk Netwerk Acute Zorg (LNAZ) is DHD, samen met de afdeling Advanced Data Management van het LUMC, gestart met de realisatie van een toekomstbestendig dataplatform voor de Landelijke Traumaregistratie. Er wordt hierbij nauw samengewerkt met onder andere regio- en datamanagers uit de ziekenhuizen.
Dataset Revalidatie Impact Scores uitgebreid met nieuwe PROMIS-vragenlijsten
Voor een completer inzicht in het effect van revalidatie wilde Stichting Revalidatie Impact de dataset van de kwaliteitsregistratie Revalidatie Impact Scores verder ontwikkelen. In 2022 zijn in nauwe samenwerking nieuwe vragenlijsten aan de dataset toegevoegd, waaronder vragen uit diverse PROMIS®-lijsten (meetsysteem voor patiënt-gerapporteerde gezondheidsuitkomsten en welzijn). Het gaat bijvoorbeeld om vragen uit de lijsten ‘Functioneren - bovenste extremiteiten’ en ‘Participatie’. De nieuwe data dictionary (versie 2.0) is hier beschikbaar.
Datahub: van programma naar reguliere dienstverlening
Eind 2019 startte DHD met het programma Datahub. In 2022 is op bestuurlijk niveau besloten om het programma af te ronden en de werkzaamheden in de loop van 2023 over te hevelen naar de reguliere dienstverlening van DHD. De betrokkenheid van ziekenhuizen bij ontwikkelingen is gewaarborgd via de klankbordgroep kwaliteit en de strategische adviesgroep. Beide kwamen 8 keer bij elkaar in 2022. Strategische besluiten worden genomen door het DHD-bestuur.
Op dit moment worden de zevende en achtste registratie (DOQ en LTR) aangesloten op de Datahub en vinden voor de andere registraties doorontwikkelingen en periodieke data-aanleveringen plaats. De data worden vervolgens voor leer- en verbeterdoeleinden teruggekoppeld in dashboards en rapportages met spiegelinformatie.
Niet alleen onze infrastructuur groeit mee naar aanleiding van nieuwe projecten, ook de expertise van onze medewerkers neemt met elke nieuw project weer toe. Hiermee hebben we zowel de tools als de kennis in handen om vraagstukken op het gebied van (kwaliteits)registraties aan te pakken.
Federatie Medisch Specialisten toegetreden tot DHD-bestuur
In oktober 2022 maakten de NVZ, NFU, Federatie Medisch Specialisten en DHD bekend dat de Federatie formeel is toegetreden tot het bestuur van DHD. Een belangrijke ontwikkeling, waarmee de betrokkenheid van medisch specialisten bij de organisatie van de datastromen en informatievoorziening voor en over de medisch-specialistische zorg verder wordt vergroot.
Centrale aanvragen van ziekenhuisdata
Ziekenhuizen, onderzoekers en andere partijen kunnen centraal bij DHD data uit de Landelijke Basisregistratie Ziekenhuiszorg (LBZ) opvragen. Hiermee ontzorgen we de ziekenhuizen, die anders zelf elk verzoek zouden moeten afhandelen. Van de mogelijkheid om data aan te vragen is in 2022 veelvuldig gebruikgemaakt.
De data worden het meest gebruikt voor wetenschappelijk onderzoek, maar benchmarking en intern kwaliteitsonderzoek waren ook meermaals het doel. Binnengekomen aanvragen worden altijd getoetst aan het protocol gegevensverzoeken. Zo zorgen we ervoor dat er geen herleidbare data (naar individuen en instellingen) worden uitgeleverd zonder expliciete toestemming.
Geslaagde aanlevering kwaliteitsindicatoren 2021
Zeg je kwaliteitsindicatoren, dan zeg je OmniQ! Tussen januari en mei van elk jaar zijn ziekenhuizen en revalidatie-instellingen druk bezig met de aanlevering van de indicatoren via OmniQ. Op 14 april leverden 90 instellingen de indicatoren voor de Transparantiekalender aan en bijna 50 de sets van Inzicht in Revalidatie. Op 31 mei sloten 80 ziekenhuizen de aanlevering van de Basisset MSZ af. Een deel van de indicatoren is als benchmark beschikbaar in SKI.
Medische data LBZ 2021 compleet
75 ziekenhuizen sloten op 30 april registratiejaar 2021 van het medische deel van de Landelijke Basisregistratie Ziekenhuiszorg (LBZ) af. Samen registreerden zij bijna 1,6 miljoen klinische opnamen en langdurige observaties, 293 miljoen verrichtingen en ruim 10 miljoen diagnosen. De medische LBZ-data vormen samen met de financiële LBZ-data de basis van de vele informatieproducten waar zorgprofessionals gebruik van kunnen maken.
DHD en IKNL intensiveren samenwerking voor betere informatievoorziening oncologische zorg
Lees meerNieuwe informatie & inzichten beschikbaar
Het afgelopen jaar hebben wij met nieuwe producten en productontwikkelingen ingespeeld op actuele vraagstukken binnen de medisch-specialistische zorg. Opdrachtgevers en gebruikers zijn nauw betrokken bij de ontwikkeling.
Inzicht in acute zorg met nieuwe monitor
De in de STZ samenwerkende topklinische ziekenhuizen hebben sinds 1 november 2022 inzicht in de acute-zorgdata via een nieuwe online monitor. De inzichten uit de monitor kunnen worden gebruikt bij het optimaal inrichten van de acute zorg. DHD ontwikkelde het informatieproduct in opdracht van én in nauwe samenwerking met de STZ.
Aansluiting bij strategisch thema
‘24/7 topklinische en complexe acute zorg’ is een van de strategische thema’s van de STZ. Het doel van de STZ-monitor acute zorg topklinische ziekenhuizen is ziekenhuizen te voorzien van feitelijke data rond acute zorg. De monitor wordt de komende tijd onder andere gebruikt als stuurinformatie voor de ziekenhuizen. Ook is het mogelijk om regiobeelden op te bouwen. Met de inzichten kunnen ziekenhuizen ervaringen en best practices uitwisselen.
DQRA-dashboard uitgebreid met meer reumatologische aandoeningen
DHD is verwerker van steeds meer kwaliteitsregistraties. Met de bijbehorende spiegelinformatie kunnen artsen de uitkomsten onderling vergelijken. Een voorbeeld is het DQRA-dashboard, dat naast informatie over reumapatiënten sinds afgelopen jaar ook informatie bevat over andere reumatologische aandoeningen, zoals artritis psoriatica en palindroom reuma.
Patiëntenmonitor vernieuwd
Op 14 juli 2022 ging de nieuwe versie van de Patiëntenmonitor live. De monitor is met inbreng van gebruikers ontwikkeld. De tool is gebouwd in Power BI en is daardoor sneller, uitgebreider en heeft meer mogelijkheden dan voorheen. Zo kan eenvoudig het aantal uitgevoerde verrichtingen worden opgehaald voor een specifiek(e) zorgactiviteit, diagnose(groep) en/of specialisme. Dit kan vervolgens weer worden opsplitst naar onder andere leeftijdscategorie, geslacht en sociaaleconomische status.
Informatie palliatieve zorg toegevoegd aan Monitor Oncologische Zorg
In juni 2022 hebben DHD en IKNL de Monitor Oncologische Zorg uitgebreid met informatie over palliatieve zorg en zorg in de laatste levensfase van kankerpatiënten die in het ziekenhuis zijn overleden. Ziekenhuizen kunnen hiermee inzien hoe vaak er sprake is van passende en potentieel niet-passende zorg in de laatste levensfase van patiënten.
Transparantiekalender MSZ openbaar beschikbaar in SKI
De Transparantiekalender MSZ van Zorginstituut Nederland is sinds april 2022 openbaar toegankelijk via Spiegelinformatie Kwaliteitsindicatoren (SKI). De betreffende kwaliteitsindicatoren zijn te bereiken via de homepage van SKI onder ‘Voor u beschikbare gegevens’. Gebruikers kunnen de openbare indicatorenset zonder in te loggen vergelijken op het niveau van instellingen, benchmarkgroepen en landelijk.
Nieuwe monitors in de HDV
Op basis van een vruchtbare samenwerking met onze gebruikers wordt de HDV steeds verder uitgebreid. Zo is afgelopen jaar een rapportage toegevoegd die gebruikers inzicht geeft in de voortgang van dossieronderzoek en zijn inhoudelijke doorontwikkelingen doorgevoerd in de Ligduurmonitor en Complicatiemonitor. Ook is gestart met de ontwikkeling van de Sterftemonitor.
Leren van elkaar & kennis delen
Bij DHD vinden we leren van elkaar zo'n belangrijk onderwerp dat we het expliciet als speerpunt hebben opgenomen in onze strategie. In 2022 organiseerden we de volgende bijeenkomsten die in totaal door ruim 800 deelnemers uit ziekenhuizen en andere organisaties werden bijgewoond:
- Demo Monitor Oncologische Zorg in samenwerking met IKNL (3 keer)
- Kennissessie LBZ (3 keer)
- Kennissessie ICD-10 (3 keer)
- Gebruikersgroep Verrichtingenthesaurus
(3 keer) - Bijeenkomst 'Zeldzame aandoeningen zichtbaar in data'
- Gebruikerssessie OmniQ
- Gebruikerssessie HDV
- Workshop HDV voor beginners
Actieve HDV-gebruikersgroep
De Hospital Data Viewer (HDV) maakt al lange tijd onderdeel uit van ons productaanbod. Inmiddels is het veel meer dan een informatieproduct; een actieve gebruikersgroep rondom kwaliteit & veiligheid gebruikt het platform om ideeën en ervaringen uit te wisselen en komt gezamenlijk met nieuwe initiatieven.
Gebruikersdag als voedingsbodem voor ontwikkelingen
Het is een traditie geworden: de jaarlijkse gebruikersdag HDV is hét moment om terug te blikken op ontwikkelingen in de HDV en samen te brainstormen over potentiële doorontwikkelingen. Zo ook in 2022, toen 30 deelnemers voor het eerst sinds corona weer fysiek bij elkaar kwamen.
Nieuwe monitors in de HDV
Op basis van een vruchtbare samenwerking met onze gebruikers wordt de HDV steeds verder uitgebreid. Zo is afgelopen jaar een rapportage toegevoegd die gebruikers inzicht geeft in de voortgang van dossieronderzoek en zijn inhoudelijke doorontwikkelingen doorgevoerd in de Ligduurmonitor en Complicatiemonitor. Ook is gestart met de ontwikkeling van de Sterftemonitor.
Workshops voor alle gebruikers
Ook nieuw in 2022: we hebben voor onze gebruikers twee HDV-workshops ontwikkeld. De workshop voor beginners was eind vorig jaar een groot succes en de eerste workshop voor gevorderden in 2023 zat al snel vol. Tijdens de workshops leren gebruikers op basis van eigen ziekenhuisdata gerichte analyses te maken.
Website in nieuw jasje
Met ons uitgebreide aanbod aan producten en diensten bedienen we veel verschillende doelgroepen. Om beter inzicht te geven in alle mogelijkheden is onze website vernieuwd!
Impact met innovatieve oplossingen
Onze experts zoeken proactief naar oplossingen voor vraagstukken in de medisch-specialistische zorg. We lichten 3 innovaties uit die tot mooie resultaten hebben geleid.
AI-model kan nu al 65% van alle dagopnamen van betrouwbare hoofddiagnose voorzien
Honderdduizenden dagopnamen uit 5 volledige registratiejaren van 6 ziekenhuizen zijn gebruikt om het AI-model te trainen. Ontslag- en polibrieven, PA- en OK-verslagen vormden de input van het model. Aan de hand van de informatie in deze vrije tekstbronnen heeft het model geleerd patronen te herkennen waarmee het zo’n 65% van alle dagopnamen van een betrouwbare hoofddiagnosecodering kan voorzien.
API beschikbaar voor automatische data-aanleveringen aan Datahub (kwaliteitsregistraties)
Een API is een software-interface die het mogelijk maakt dat twee applicaties met elkaar kunnen communiceren. Op deze manier kunnen gegevens op een veilige en gestandaardiseerde manier van het ene naar het andere systeem worden overdragen.
Met de API die DHD heeft ontwikkeld voor de Datahub (kwaliteitsregistraties) hoeven ziekenhuizen hun bestanden niet meer handmatig te uploaden via het Datahub-portaal, maar komen de databestanden automatisch in de dataontvangststraat terecht.
Op dit moment wordt de API getest door een pilotziekenhuis. Daarna zal de API voor alle ziekenhuizen beschikbaar komen.
Snel inzicht met Power BI-dashboards
We maken bij DHD al langer gebruik van Power BI. In 2022 heeft het gebruik hiervan een vlucht genomen. Met Power BI zijn we in staat om relatief snel interactieve dashboards met spiegelinformatie te ontwikkelen op basis van achterliggende datasets. Omdat resultaten snel zichtbaar zijn, kunnen opdrachtgevers en gebruikers al vroeg in het proces meekijken en testen. Nadat een dashboard in gebruik is genomen, kunnen bovendien eenvoudig nieuwe visuele weergaven worden toegevoegd.
Voorbeelden van dashboards op basis van Power BI zijn het DQRA-dashboard, de Monitor Oncologische Zorg en de STZ-monitor acute zorg topklinische ziekenhuizen. In 2022 en begin 2023 is bovendien een groot deel van de deelproducten uit het DHD-dashboard (Patiëntenmonitor, Zorgprofielenbenchmark en Marktinformatie) omgezet naar Power BI, zodat gewenste doorontwikkelingen nu veel sneller kunnen worden doorgevoerd.
Start Shared Service Center Data Governance
Partijen in de medisch-specialistische zorg werken samen aan meer regie op kwaliteitsregistraties. De in dit kader opgerichte landelijke Inhouds-governancecommissie (IGC) en Data-governancecommissie (DGC) zetten zich in voor een duurzaam en gestroomlijnd kwaliteitsregistratielandschap. Zij worden hierbij ondersteund door het Shared Service Center Data Governance (SSC-DG). Het SSC-DG is in 2022 van start gegaan als zelfstandige entiteit binnen DHD.
Het SSC-DG heeft haar eigen opdracht en jaarplan. Waar nodig biedt DHD ondersteuning met kennis en capaciteit (bijvoorbeeld voor het bemannen van de servicedesk). DHD heeft bovendien als onderdeel van de Samenwerkende Data Verwerkers (SDV) deelgenomen aan diverse werkgroepen van het SSC-DG op het gebied van aanlevering en verwerking van data.
Publicaties & cijfers
Onze Servicedesk helpt!
Ziekenhuismedewerkers, medisch specialisten, brancheverenigingen en andere (zorg)professionals kunnen bij ons terecht met al hun vragen. In 2022 is van deze service veelvuldig gebruikgemaakt. Er waren ruim 5.500 contactmomenten per mail en telefoon.
Wanneer een vraag bij ons binnenkomt zijn er verschillende mogelijkheden: de vraag wordt direct beantwoord door de servicedesk, het wordt opgepakt door een van onze inhoudelijke experts of er vindt een doorverwijzing plaats naar een andere partij.
Top 5 onderwerpen waarover contact is geweest:
- ICD-10-codeadvies
- Landelijke Basisregistratie Ziekenhuiszorg
- Verrichtingenthesaurus
- Toegang/autorisatie
- Cataractregistratie
Veiligheid gewaarborgd
Informatiebeveiliging en privacyborging zijn onderwerpen waar bij DHD veel aandacht naar uitgaat en waar al onze medewerkers naar handelen. Alle afspraken over de omgang met persoonsgegevens zijn opgenomen in de verwerkersovereenkomst die ziekenhuizen met ons hebben afgesloten. Om de informatiebeveiliging te waarborgen, laten wij ons auditen door auditbureau DEKRA. In november 2022 vond de jaarlijkse audit plaats voor de normen NEN 7510 en ISO/IEC 27001. We hebben deze audit behaald zonder tekortkomingen, wat betekent dat de certificaten van beide normen zijn verlengd.
Redactie en illustraties: DHD | Fotografie © Beeld Werkt
Heeft u vragen naar aanleiding van dit jaarbeeld? Neem dan contact met ons op via 030 799 61 65 of info@dhd.nl.